Wiemy, jak wielu z Was boryka się różnymi problemami rozwojowymi u swoich dzieci. Wiemy, bo widzimy, jak znikają integracyjne miejsca w naszych placówkach, jak zachowują się dzieci pod naszą opieką logopedów, psychologów i pedagogów. Wiemy też jak ważne jest wczesne wspomaganie rozwoju i odpowiedni czas, by je rozpocząć. Jednocześnie zdajemy sobie sprawę z tego, iż możecie być zagubieni, nie wiedzieć jak rozpocząć stosowne działania i czym w ogóle jest wczesne wspomaganie rozwoju. Dlatego dziś przybliżamy temat, wierząc że pomoże on nie jednemu z Was!
Poniżej wyjaśniamy czym jest WWR i co zrobić, by uzyskać program dla swojego dziecka. Jeśli czujesz, że informacji jest zbyt wiele i dalej nie wiesz od czego zacząć, zapraszamy do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Tutti – w ramach konsultacji pomożemy Ci zorganizować Wczesne Wspomaganie Rozwoju dla Twojego maluszka, udzielając wszystkich informacji.
Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka?
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka to zespół działań rehabilitacyjnych, pedagogicznych, psychologicznych, medycznych ukierunkowanych na konkretne dziecko i jego problem. To też zespół działań wspierających, skierowanych do rodziny dziecka, podjętych i wynikających bezpośrednio z rozpoznania zaburzeń rozwojowych. Konkretnych i dotyczących konkretnej osoby – małego człowieka.
Najważniejszym celem zajęć wczesnego wspomagania rozwoju jest pobudzanie psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki w szkole. Dobrze jest rozpocząć program zajęć jak najwcześniej – wtedy szanse na jego powodzenie i niwelowanie problemów są największe. Zajęcia WWR prowadzone są zawsze bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną, a ich cechą charakterystyczną jest fakt, iż są przeznaczone dla małych dzieci, które nie mają jeszcze obowiązku szkolnego. Dzięki temu WWR możemy rozpocząć już na etapie żłobka jeśli zachodzi taka konieczność! To bardzo ważne, bowiem to ogromna szansa na sukces i lepsze funkcjonowanie malucha w późniejszych okresach jego życia.
Zajęciami w ramach wczesnego wspomagania rozwoju powinny być objęte dzieci ze wszystkimi problemami rozwojowymi, a w szczególności dzieci:
- z uszkodzonym wzrokiem
- z uszkodzonym słuchem
- z niepełnosprawnością umysłową
- z niepełnosprawnością ruchową
- z autyzmem
- z zaburzeniami zachowania
- z wolniejszym i nieharmonijnym rozwojem
- wychowujące się w niekorzystnych warunkach środowiskowych.
Czy wszystkie dzieci mogą uzyskać taką pomoc?
Wczesnym wspomaganiem rozwoju objęte mogą być dzieci, u których rodzice, lekarze lub inni specjaliści rozpoznali symptomy wskazujące, że rozwój dziecka jest zaburzony. Jeśli placówka żłobkowa lub przedszkolna w swoim zespole ma odpowiednich specjalistów bądź jest placówką integracyjną – jak nasza, szanse na wyłapanie problemów w codziennym funkcjonowaniu są dużo większe. Co za tym idzie? Program WWR może być bardzo szybko wdrażany. Dzięki temu maluch dostaje możliwość wyrównania szans i rozwojowej pracy, tak szybko, jak tylko to możliwe. Bardzo często dzięki umiejętnie prowadzonym zajęciom WWR, dziecko niweluje zaburzenia rozwojowe i do czasu osiągnięcia wieku szkolnego, jest w stanie pokonać wyrównać rozwojowe różnice względem pozostałych dzieci.
Gdzie powinni zgłosić się rodzice, aby ich dziecko zostało objęte wspomaganiem rozwoju?
Krok 1
Rodzice, którzy są zaniepokojeni nieprawidłowym rozwojem swojego dziecka i chcą uzyskać specjalistyczną pomoc powinni zgłosić się do publicznej Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej. Często, w przypadku wyłapania problemów przez zespół żłobkowy czy kadrę pedagogiczną przedszkola, kierujemy Was do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i udzielamy niezbędnej pomocy w formalnościach. Rodzice bądź prawni opiekunowie wypełniają wniosek o wydanie opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka.
Krok 2
Rodzice zgłaszając się do poradni w ustalonym terminie z dzieckiem powinni mieć ze sobą książeczkę zdrowia dziecka oraz wyniki przeprowadzonych dotychczas badań specjalistycznych (wyniki badań lekarskich, wypisy ze szpitala, wyniki badania wzroku czy słuchu, wyniki badań psychologicznych). Specjaliści poradni przeprowadzają z rodzicami szczegółowy wywiad, zdiagnozują poziom funkcjonowania dziecka, udzielają rodzicom porady, natomiast decyzję o wydaniu opinii podejmuje zespół orzekający poradni.
Krok 3
Twoje dziecko uzyskało opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka wydaną
przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną. Teraz możesz rozpocząć poszukiwania miejsca, w którym program może być realizowany. Zwykle są to placówki przedszkolne lub żłobkowe z oddziałami integracyjnymi oraz prywatne Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne.
Krok 4
Gdy otrzymasz zawiadomienie o przyznaniu zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka możesz zgłosić się nas! Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna TUTTI oraz placówki Bajkowa i Tęczowa Kraina realizują WWR w ramach swojego codziennego funkcjonowania!
Jak wygląda wczesne wspomaganie rozwoju?
WWR realizowany jest przez zespół specjalistów, w skład którego wchodzą – w zależności od potrzeb dziecka – psychologowie, logopedzi, oligofrenopedagodzy, rehabilitanci, specjaliści w zakresie pracy z dziećmi autystycznymi
Dla każdego dziecka opracowywane są indywidualne programy terapii dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci.
W naszej pracy wykorzystujemy następujące metody:
- metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne
- metoda Dobrego Startu – M. Bogdanowicz
- elementy metody Integracji Sensorycznej
- muzykoterapia
- elementy arteterapii
- pedagogika zabawy
- pedagogika Marii Montesorii
- elementy Programu Aktywności M. i Ch. Knillów
- logorytmika
- metody relaksacyjnych
- metody komunikacji alternatywnej
- stymulacja polisensoryczna.
Rodzaje prowadzonej terapii:
Terapia pedagogiczna
Terapia pedagogiczna – to specjalistyczne działania mające na celu niesienie pomocy dzieciom ujawniającym różnego rodzaju nieprawidłowości rozwoju i zachowania. Zaburzenia te koryguje się poprzez odpowiednie oddziaływania specjalistyczne o charakterze psychologiczno – pedagogicznym i profilaktycznym. Jest to szczególnie ważne na początku kariery szkolnej dziecka. Trudnościom szkolnym często towarzyszą także trudności wychowawcze, zaburzenia aktywności, zaburzenia emocjonalne, zaburzenia relacji społecznych. W celu eliminowania niepowodzeń szkolnych oraz ich ujemnych konsekwencji podejmuje się działania za pomocą środków pedagogicznych. Prowadzona jest terapia pedagogiczna w formie indywidualnej i grupowej.
Celem terapii pedagogicznej jest:
- stymulowanie i usprawnianie rozwoju funkcji psychomotorycznych,
- wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach manualnych,
- eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich emocjonalnych i społecznych konsekwencji.
Zasady terapii pedagogicznej:
- Indywidualizacja środków i metod oddziaływania.
- Powolne stopniowanie trudności w nauce czytania i pisania.
- Korekcja zaburzeń: ćwiczenie przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności.
- Kompensacja zaburzeń: łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych z ćwiczeniami funkcji niezaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych.
- Systematyczność.
Terapia psychologiczna
W ramach wsparcia psychologicznego podejmowane są oddziaływania mające na celu stymulowanie i usprawnianie funkcji poznawczych i sfery emocjonalnej.
Metody pracy z dzieckiem dobierane są do potencjalnych możliwości dziecka i jego indywidualnych potrzeb, biorąc pod uwagę wiek dziecka, poziom rozwoju psychoruchowego oraz niepełnosprawność.
Celem terapii psychologicznej jest wspieranie dziecka z trudnościami i deficytami rozwojowymi we wszechstronnym rozwoju w zakresie wszystkich jego obszarów – rozwoju emocjonalnego, umysłowego, społecznego, fizycznego.
Cele terapii psychologicznej:
- systematyczne dążenie do poprawy jakości życia dziecka, pomimo występującej niepełnosprawności lub zaburzeń rozwoju,
- pomoc dziecku w pełnym wykorzystaniu potencjału rozwojowego, jakim dysponuje w zakresie funkcji poznawczych i rozwoju emocjonalnego,
- wyzwalanie i wzmacnianie samorzutnej aktywności społecznej i poznawczej, przejawianej w różnych formach zabawy.
Terapia logopedyczna
Celem terapii jest kształcenie i doskonalenie prawidłowego rozwoju komunikacji werbalnej lub alternatywnej. Podczas zajęć realizowane są następujące ćwiczenia:
- stymulacja narządów artykulacyjnych,
- ćwiczenia fonacyjne, ćwiczenia słuchowe – słuchu fonemowego, fonetycznego i melodii wypowiedzi,
- wywoływanie i utrwalanie prawidłowej artykulacji głosek,
- ćwiczenia rozwijające, bogacące zasób słów w słowniku biernym i czynnym,
- ćwiczenia rozwijające mowę spontaniczną, umiejętność wypowiadania się zadaniami.
Terapia odbywa się w gabinetach bardzo dobrze wyposażonych w pomoce logopedyczne, w tym liczne programy multimedialne. Logopedzi wykorzystują metody i narzędzia indywidualnie dostosowane do każdego dziecka. Ponadto, wszyscy rodzice mogą liczyć na zajęcia/warsztaty instruktażowe oraz na bieżąco korzystać z pomocy specjalistów w zakresie terapeutycznej pracy z dzieckiem, w warunkach domowych.
Terapia rehabilitacyjna
Wczesne rozpoznanie zaburzeń lub niepełnosprawności powoduje szybkie wprowadzenie rehabilitacji, która daje szansę na całkowitą normalizację rozwoju lub ograniczenie deficytów rozwojowych. Celem terapii jest przygotowanie dziecka do uczestniczenia w normalnym życiu rodzinnym i społecznym.
W ramach oddziaływania rehabilitacyjnego podejmowane są następujące działania:
- stymulowanie aktywności i samodzielności dziecka poprzez zabawy ruchowe,
- rozwijanie ogólnej sprawności ruchowej dziecka,
- pobudzanie zmysłów dziecka,
- stymulowanie układów: przedsionkowego, proprioceptywnego i dotykowego,
- integracja czynności zmysłowo- ruchowych,
- poprawa napięcia mięśniowego w obrębie postawy, a wtórnie także w obrębie ręki,
- rozwijanie motoryki małej i dużej,
- doskonalenie umiejętności planowania motorycznego,
- doskonalenie równowagi w różnych pozycjach ciała,
- doskonalenie koordynacji wzrokowo- ruchowej,
- doskonalenie percepcji wzrokowej i słuchowej,
- rozwijanie świadomości własnego ciała i przestrzeni.
Dobór i sposób wykonywania ćwiczeń rehabilitacyjnych uzależniony jest od indywidualnych potrzeb dziecka objętego wczesnym wspomaganiem. Po dokonaniu oceny fizjoterapeutycznej poprzez wywiad i obserwację układa się indywidualny program terapii.
Rehabilitacja ruchowa z dziećmi prowadzona jest głównie metodą Integracji Sensorycznej, metodą PNF, elementami metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne oraz elementami metody NDT-Bobath.
Rehabilitanci wykorzystują różne metody i formy pracy dobierając je indywidualnie w zależności od potrzeb i możliwości psychofizycznych dziecka. Ponadto rehabilitanci udzielają indywidualnych konsultacji i prowadzą warsztaty dla rodziców wskazując jak w warunkach domowych pobudzać rozwój ruchowy dziecka.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, porozmawiać ze specjalistami, zasięgnąć konsultacji – zgłoś się do naszej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Tutti, działającej w Katowicach przy ulicy Paderewskiego 32 C!
Zadzwoń i umów się na wizytę: +48 500 482 290
Autor: Mariola Kocjan, pedagog specjalny i terapeuta odruchów metodą INPP
