Wielu rodziców na co dzień borykających się z zaburzeniami rozwojowymi swojego dziecka, zastanawia się czy warto, by maluch – tak, jak wiele innych dzieci – mógł chodzić do żłobka czy przedszkola. Każdego dnia realizujemy się w pracy z dziećmi. Jesteśmy nie tylko terapeutami, pedagogami czy psychologami, ale najważniejsze – jesteśmy rodzicami. Dlatego z całą odpowiedzialnością i pewnością mówimy tak placówkom integracyjnym, w których dzieci z zaburzeniami rozwojowymi mają szansę na dużo lepszy rozwój i poprawę tego, co szwankuje, niż w przebywając samotnie w odizolowaniu. Wybierając placówkę warto jednak wiedzieć, na co zwrócić uwagę i jak powinno funkcjonować dziecko integracyjne w placówce edukacyjnej.
Na co dzień zmagamy się z nieustającym pośpiechem, rutyną, mnóstwem obowiązków, brakiem czasu i robieniem wszystkiego, by nasze dzieci zdrowo i poprawnie się rozwijały. Rodzice dzieci integracyjnych często chcą rozciągnąć dobę o kolejne godziny, bowiem poza tym wszystkim, z czym mierzą się rodzice, muszą jeszcze zapewnić swoim dzieciom odpowiedni czas na rehabilitację, terapię i różnego rodzaju wizyty u lekarzy – specjalistów, występujące częściej niż w zwyczajnych rodzinach, dzieci w pełni zdrowych. Natłok obowiązków i niepohamowana chęć, by dla swojego dziecka zrobić absolutnie wszystko, by ułatwić mu funkcjonowanie może prowadzić jednak na manowce.
Dzieci borykające się z zaburzeniami wymagają specjalnej uwagi, niesamowitej troski, zrozumienia, ale także zapewnienia odpowiednich warunków do rozwoju – odpoczynku, spokoju, czasami mniejszej ilości bodźców. W codziennych rodzicielskich zmaganiach możemy o tym nie pamiętać i chcąc jak najlepiej i jak najwięcej, możemy osiągnąć odwrotny skutek. Wychowując na co dzień dziecko integracyjne, dziecko które ma trudności, zaburzenia rozwojowe – mniejsze lub większe, dziecko żyjące z diagnozą zespołu Downa, autyzmu czy Aspergera musimy umiejętnie wspierać. Dlatego wybierając placówkę integracyjną dla niego, musimy zwrócić szczególną uwagę na to, jak się w niej funkcjonuje i pamiętać o kluczowych zasadach – także dla nas – rodziców.
Kluczowy jest czas – to jedna z pierwszych zasad, którą my – rodzice musimy przyjąć. Liczba godzin w żłobku lub przedszkolu nie powinna przekraczać 6 godzin dziennie. Wiemy, że często wiąże się to z ograniczoną aktywnością zawodową, często jest wręcz niemożliwe. Jednak powinniśmy zrobić wszystko, by dziecko nie przebywało dłużej w placówkach edukacyjnych. Główny powód to zbyt wiele bodźców, które w ograniczonym miejscu i czasie występują i pobudzają dziecko. Kolejną kwestią, na którą musimy zwrócić uwagę to liczba dzieci w grupie i liczba nauczycieli. Tych pierwszych powinno być zdecydowanie mniej niż w klasycznym żłobku / przedszkolu, tych drugich – zdecydowanie więcej. Warto sprawdzić też, jakie kwalifikacje ma kadra i co może zaproponować naszemu dziecku w ramach wspierania rozwoju w codziennej edukacji. Tu przechodzimy to trzeciego, istotnego punku – dostępność terapeutyczna specjalistów w takim miejscu powinna być wysoka, a placówka powinna mieć – najlepiej własne zaplecze osób, z którymi współpracuje – logopedów, fizjoterapeutów, terapeutów SI, psychologów i pedagogów specjalnych. Wiele z takich miejsc realizuje program WWR oraz kształcenie specjalne – to kolejny punkt, który powinniśmy mieć na liście, szukając odpowiedniego miejsca dla maluszka. Jak już znajdziemy placówkę integracyjną, która wzbudziła nasze zaufanie, warto też przyjrzeć się jak wygląda plan dnia – czy jest odpowiednia ilość czasu spędzana na świeżym powietrzu, czy zajęcia ruchowe są dostosowane do dzieci z konkretnymi zaburzeniami, czy korzysta się z nowatorskich form terapii – jak dogoterapia, muzykoterapia czy arteterapia. Czy przedszkole dysponuje odpowiednimi pomocami – przykładowo dla dzieci z zaburzeniami SI związanymi z nadwrażliwością słuchową dostępne słuchawki, wyciszające opaski, tunele sensoryczne, poduszki sensomotoryczne i inne pomoce dydaktyczne, które usprawnią pracę terapeutów. Bardzo ważny jest zrównoważony plan dnia, w który odpowiednio zostanie wkomponowany czas na wyciszenie i odpoczynek, a także dobrze zbilansowana dieta. Te wszystkie elementy poskładane razem będą stanowiły dobrze przemyślany plan, dzięki któremu nasze dziecko ma szansę na równy rozwój i pokonywaniem małymi krokami swoich deficytów.
Na co zwrócić uwagę zapisując dziecko z zaburzeniami rozwojowymi do placówki integracyjnej (żłobek / przedszkole / szkoła)
- Liczba godzin w placówce nie powinna być większa niż 6 godzin dziennie
- Za dużo bodźców to za duże wyzwanie dla dziecka
- Małe i kameralne grupy dzieci
- Większa liczba nauczycieli
- Nauczyciele wspomagający w placówkach szkolnych
- Zrównoważony plan dnia z czasem na wyciszenie i odpoczynek
- Muzyka relaksacyjna w codziennym funkcjonowaniu
- Zajęcia z wykorzystaniem dogoterapii, arteterapii, muzykoterapii, bajkoterapii
- Dostępność terapeutyczna specjalistów (logopeda, fizjoterapeuta, terapeuta SI, psycholog, pedagog specjalny)
- Realizacja programu WWR (Wczesne Wspomaganie Rozwoju) oraz KS (Kształcenie specjalne)
- Odpowiednia dieta i kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych
- Codziennie zapewniona odpowiednia ilość zajęć ruchowych
- Codzienne wyjścia na zewnątrz – spacery, plac zabaw, przedszkolny ogród
- Specjalistyczne pomoce – tunele sensoryczne, poduszki sensomotoryczne, ścieżki zmysłów, tablice sensoryczne
- Zajęcia ruchowe dostosowane do deficytów
- Dźwięki, oświetlenie dostosowane do deficytów
- Ilość dzieci integracyjnych i ilość dzieci normatypowych
